Vết đen Mặt Trời là các khu vực tối trên bề mặt ngôi sao này. Độ sáng bề mặt của vết đen vào khoảng 1/4 độ sáng của những vùng xung quanh. Nguyên nhân xuất hiện vết đen là do nhiệt độ của chúng thấp hơn các vùng xung quanh, một hiện tượng gây ra bởi các biến đổi từ trường rất mạnh trên Mặt Trời.
“Lần thứ hai trong tháng này bề mặt Mặt Trời hoàn toàn không có vết đen. Đây là dấu hiệu cho thấy thời điểm chu kỳ Mặt Trời hoạt động tối thiểu đang đến gần, và số ngày không có vết đen sẽ tăng lên trong vài năm tới”, Paul Dorian, nhà khí tượng học tại Trung tâm thời tiết Vencore Weather, Mỹ, cho biết.
“Lúc đầu, vết đen biến mất trong vài ngày, vài tuần và cuối cùng là nhiều tháng, khi chu kỳ vết đen Mặt Trời đạt đến điểm thấp nhất. Giai đoạn Mặt Trời hoạt động tối thiểu tiếp theo dự kiến diễn ra vào năm 2019 hoặc 2020”, Dorian nói thêm.
Điều đáng lo ngại là tình trạng giảm thiểu hoạt động vết đen có thể thúc đẩy sự xuất hiện của một thời kỳ lạnh kéo dài, tương tự như giai đoạn Maunder Minimum bắt đầu từ năm 1645 và kéo dài đến năm 1715. Giai đoạn này còn được gọi là thời kỳ tiểu Băng hà, một trong những lần Mặt Trời suy giảm hoạt động mạnh nhất trong thế kỷ 17, khiến mùa đông lạnh giá bao trùm khắp châu Âu.
Một số nhà nghiên cứu cho rằng do Mặt Trời giảm hoạt động, nhiệt độ trung bìnhcủa Trái Đất sẽ giảm 0,5 độ C, song đa số vẫn nghĩ sự cảnh giác như vậy là quá sớm. Thời kỳ tiểu băng hà trước đây, chỉ vùng Tây bắc châu Âu giảm 4 độ, còn những vùng khác cũng chỉ giảm nửa độ.
Một vấn đề khác xảy ra đồng thời và còn được quan tâm hơn là sự nóng lên toàn cầu đang diễn ra. Cho nên, hiện tượng lạnh đi lại có ý nghĩa tích cực khiến nhiệt độ Trái Đất không bị thay đổi quá rõ rệt.
Năm 2015, giáo sư Valentina Zharkova đưa ra một mô hình mới dự đoán chính xác những dấu hiệu bất thường trong chu kỳ hoạt động 11 năm của Mặt Trời tại Hội nghị Thiên văn học quốc gia ở Llandudno, miền bắc xứ Wales, Anh.
Mô hình cho thấy trong chu kỳ 25 diễn ra vào những năm 2020-2030, Mặt Trời hoạt động mạnh mẽ hơn hiện nay và đạt đỉnh điểm vào năm 2022. Thời kỳ tiểu băng hà có thể xảy ra trên Trái Đất trong những năm 2030 (chu kỳ 26). Mức độ hoạt động của Mặt Trời sẽ giảm 60%, làm mất mùa và gây ra nhiều thảm họa khác.
Nhà khí tượng học Frank Hill tuyên bố: “Nếu các diễn biến xảy ra đúng như vậy, chúng ta có thể dự đoán trong những năm tới, nhiệt độ Trái Đất giảm không đến 1 độ, trong khi đó việc thải các khí nhà kính làm hành tinh của chúng ta tăng lên 1,5-4,5 độ vào năm 2100. Có thể lý luận “một cách ngây thơ” rằng sự giảm các hoạt động của Mặt Trời phần nào cứu giúp chúng ta”.
Song các chuyên gia vẫn nhắc nhở, đừng quên rằng hiện tượng Mặt Trời giảm hoạt động chỉ là chuyện nhất thời, chứ không phải cứ tiếp diễn mãi.