Sắp tăng phí thu gom rác thải sinh hoạt- Ảnh minh họa: TL
Theo Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách, Việt Nam gặp trở ngại rất lớn trong việc phân loại rác tại nguồn do người dân bán các loại chất thải rắn như: chai nhựa, giấy, sắt vụn cho người thu mua phế liệu, thay vì phân loại cho các đơn vị thu gom. Bên cạnh đó, phí thu gom rác thải sinh hoạt của người sinh sống và các hộ gia đình trong các thành phố vẫn còn thấp so với mức thu nhập trung bình của hộ gia đình tỉ lệ này chiếm từ 0,1% – 0,2%, thấp hơn khoảng 8 lần so với mức trung bình của thế giới (0,98%).
Theo như thống kê ở Hà Nội thì mức phí trung bình mà một nười phải trả để thu gom rác sinh hoạt là 6.000 đồng/người/tháng ở nội thành và 3.000 đồng/người/tháng ở ngoại thành. Tính ra mức thu này là thấp, không đủ chi phí cho hoạt động thu gom rác và tạo thêm áp lực nên việc vận chuyển và xử ý chất thải rắn. Nhiều đơn vị phải bù lỗ bằng các hoạt đông kinh doanh khác hay cắt giảm cho phí nhân viên. Do vậy ngân sách thành phố vẫn phải hỗ trợ khá lớn.
Từ đó nhóm nghiên cứu đề ra kế hoạch phải tăng mức thu phí. Mức phí có thể điều chỉnh phù hợp bằng toàn bộ chi phí quản lý chất thải rắn do các đơn vị phát sinh, tiến tới người dân phải chịu trách nhiệm về lượng chất thải rắn phát sinh bao gồm chi phí quản lý từ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn trong sinh. Khởi điểm có thể nâng mức phí hiện tại làtừ 0,2% bình quân thu nhập một hộ lên 0,3 – 0,5% và tiếp sau đó sẽ bằng với mức bình quân thế giới. Nếu như được áp dụng thì chi phí này có thể nâng lên khoảng 20 nghìn đồng một người, 80 nghìn đồng một hộ/tháng.
Việc tăng mức thu phí cũng sẽ trực tiếp đảm bảo mức thu nhập tốt hơn cho các công nhân vệ sinh môi trường và bên cạnh đó là chất lượng dịch vụ thu gom rác cũng được nâng lên. Ngoài phương án tăng mức phí thu gom rác thải sinh hoạt, nhóm nghiên cứu cũng trình ra một số phương án như cấu trúc thị trường các phân đoạn thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn cần tập trung vào một vài doanh nghiệp, khuyến khích sự đầu tư của các cá nhân để nâng cao khả năng giám sát tiêu chuẩn kỹ thuật và chất lượng dịch vụ.
tinmoitruong.vn